چقدر حواست به استخوان هايت است؟


 

نويسنده: لعيا اعتمادي




 
متاسفانه امروزه يکي از بيماري هاي شايع در ميان جوامع بشري که بعد از 35 سالگي روند آن شروع مي شود، پوکي استخوان يا «استئوپوروز»است.
بيماري اي که در آن استخوان ها شکننده شده و احتمال شکستگي با ضربات کوچک افزايش مي يابد. در اين بيماري استخوان ها که يکي از سخت ترين بافت هاي پيوندي بدن است و سختي آن بيش تر شبيه به يک ماده پلاستيکي است،سختي خود را از دست مي دهند و علت آن هم جانشين شدن کاتيون هايي نظير «سرب» و«راديم» به جاي «کلسيم» در استخوان ها است. براساس تحقيقات انجام شده اين بيماري بيش تر ميان زنان شايع است و بطور تقريبي از هر3زن يک نفر به آن مبتلا مي شود، اما در ميان مردان نيز اين بيماري بسيار ديده مي شود و براساس آمار از ميان هر 12 مرد يک مرد به پوکي استخوان مبتلا مي شود.

علل ابتلا به پوکي استخوان:
 

1. رژيم هاي غذايي که با کمبود پروتئين و دريافت ناکافي کلسيم و ويتامين D همراه است.
2. مصرف مشروبات الکلي و کافئين.
3. عدم تحرک لازم چرا که تحرک نداشتن،کاهش توده استخواني را تسريع مي کند.
4. سابقه خانوادگي يا همان وراثت که سرعت از بين بردن استخوان ها را افزايش مي دهد.
5. استخوان هاي کوچک بوده و يا کوتاه قد و لاغر هستند نسبت به بروز پوکي استخوان مستعدتر مي باشند.
6. بروز برخي بيماري ها مانند تيروئيد، کليه و برخي سرطان ها.
7. تجويز برخي دارو ها به مدت طولاني همانند «هپارين» و «کورتيکواستروئيدها» که براي درمان آسم و آرتروز مصرف مي شود.

علائم و نشانه هاي تشخيص بيماري
 

متأسفانه بر خلاف تصور عمومي پوکي استخوان علامتي ندارد و خود اين مطلب تشخيص بيماري را با مشکل روبرو مي کند. کمر درد شديد در يک نقطه خاص، قوز کردن، کوتاه شدن قد، کاهش استحکام استخوان ها که با شکستي هاي بسيار همراه مي باشد و بسياري علائم ديگر همه از نشانه هاي پوکي استخوان است که همه اين نشانه ها در طي سال هاي متمادي خود را نشان مي دهد.

از شناخت پوکي استخوان تا درمان آن
 

در صورت تشخيص پوکي استخوان بايد اقدامات لازم براي آن انجام شود. که اين اقدامات شامل:

1. درمان با مواد غذايي
 

بهترين راه درمان غذايي پوکي استخوان،درمان از طريق کلسيم مي باشد که در اين روش بايد مصرف شير کم چرب، پنير، ماست کم چرب،ماهي هاي نرم استخوان مانند ساردين،سبزيجات تازه، خشکبار،حبوبات و سويا و بسياري مواد غذايي ديگر که حاوي کلسيم هستند افزايش يابد. علاوه بر آن بايد از مصرف بيش از حد نمک، پروتئين و سلونر همراه با مواد غذايي سرشار از کلسيم جلوگيري شود.

2. درمان با ورزش
 

ورزش يکي از بهترين عوامل کنترل کننده پوکي استخوان مي باشد. ورزش هايي مانند راه رفتن، راهپيمايي،دوي آهسته، نرمش و تنيس روي ميز از بهترين ورزش ها براي کنترل پوکي استخوان مي باشد.

3. درمان دارويي
 

بعضي از داروها ممکن است روند کاهش استخوان را به تعويق بياندازد. اما توجه کرد که قبل از آغاز هر گونه دارو درماني از فوايد و ضررهاي آن از طريق پزشک خودآگاهي کسب کنيد. در اين ميان مي توان به تجويز استروژن يا استروژن همراه با پروژسترون و اندروژن و املاح فلوئورا اشاره کرد.
در پايان ذکر چند نکته مي تواند براي همه خوانندگان مجله مهم و اساسي باشد:
1.ويتامينD يکي از منابع مهم براي جذب کلسيم ضروري مي باشد که از منابع خوب جذب ويتامين D مصرف ماهي و استفاده از نور آفتاب مي باشد.
2.اگر نمي توانيد مرتباً ورزش کنيد حداقل روزي 20-30 دقيقه قدم زدن تند را انجام دهيد.
3.مصرف روزانه نيم ليتر شير 50 درصد نياز افراد را به کلسيم بر آورده مي کند.
4.بهترين روش تشخيص بيماري سنجش تراکم استخوان يا دانسيتومتري است.
منابع
Daneshnameh.roshd.ir/mavara/mavara.
tebyan.net
wikipedia.org/fa
منبع : نشريه ديدار آشنا شماره 125